NARMAN’DA GÜZEL ŞEYLER OLUYOR

14 Aralık 2016 tarihinde Palandöken gazetesinde “Köşe Bucak ERZURUM” isimli köşemde yayımlanan bir yazımda “Sümmani Toprağı, Kırmızı Periler Diyarı: NARMAN” başlığını atmış ve Samikale, peribacaları ve Sümmani Baba konularını işlemiştim. Yazımı gazetede okuyan İl Kültür ve Turizm Müdür Yardımcısı Ahmet Ruşen Bey (Kendisi de Narmanlıdır.) bana telefon etti ve yazımdan ötürü teşekkür edip tanışmak için makamına davet etti. Ziyaretine gittim; tanıştık, konuştuk.

Bu yazının yansımaları farklı olmuştu. Sosyal medyada Narmanlılar yazımızı almış, enine boyuna tartışmıştı. Belediye Başkanı Ahmet İŞLEYEN’e tek yüklenen ben olmamıştım.

Oysa aynı şeyleri 2015 yılında hazırlayıp sunduğum “Köşe Bucak ERZURUM” isimli televizyon programımda göstererek anlatmıştım. Demiştim ki:

Narmanlı Aşık Sümmani, Türk aşıklık geleneğine önemli bir damga vurmuş ve bir kol oluşturmuştur. Böyle bir değere sahip çıkmak, onu ve aşıklık geleneğini yaşatmak hem şehrin tanıtımı hem de kültürün devamı için önemlidir. Bu uğurda emek verilmeli, Narman’da aşıklık şenlikleri yapılmalı, hatta etkinlik uluslararası nitelik kazanacak seviyeye getirilmelidir. Etkinlikler peribacalarında değil, Samikale köyünde yapılmalı; program Sümmani Baba’nın kabrinin ziyaretiyle başlamalı, rüyaya dalıp pirlerden bade içtiği yer olan Ablaktaş’ta gerçekleştirilmelidir. Bunun için belediye önce Ablaktaş’ın yolunu düzeltmeli, dereye bir köprü yapmalı, Ablaktaş mevkiini de etkinliğe ve ziyarete uygun hale getirmelidir. Köyde bulunan Sümmani Baba Konağı da müze haline getirilerek ziyarete açılmalıdır.

Ahmet Başkan söylediklerimizi kulak arkası mı etti, yoksa son dönemi olduğu için uğraşmak mı istemedi bilinmez hiç oralı olmadı. Ama giden bizden gidiyor, bu umarsızlık hem şehrimize hem de kültürümüze zarar veriyordu.

Bu sene yerel yönetimler seçimi yapıldı ve belediye başkanı değişti. Gördüğüm kadarıyla değişen sadece başkan olmamış, anlayış da değişmiş. Erzurum ve Narman için hayırlı olmuş. Bende bu intibaları uyandıran ise Narman’da gerek halk ile yaptığım görüşmeler gerekse başkanın çalışmaları oldu. Peki, yeni başkan ne yaptı ki intibalar değişti?

Öncelikle Burhanettin Başkan, Sümmani Baba etkinliklerini hemen başlattı. Yıllar sonra Samikale köyünde Sümmani Baba’nın kabrine yakın bir yerde şölen yaptı. Programın sonunda yaptığı konuşmada Sümmani Baba’nın evini müze yapmak istediklerini söyledi. Etkinlikten sonra da isteyenleri Ablaktaş’a götürerek ziyaretçileri gezdirdiler.  Ablaktaş’ın yolunda da çalışma başlattıklarını sevinerek gördüm.

Sümmani Baba Konağı olarak bilinen yere gittim; peşime Burhanettin Başkan, Sümmani’nin torunlarıyla geldi.  Önünde tabelası olan evi birlikte gezdiler ve yerin müze olmaya elverişli olmadığını birlikte söylediler. Başkan, daha uygun bir yer arıyordu ama gerçeği de yaşatmak istiyordu. Torunlardan biri Sümmani Baba’nın daha öncesinde bir süre kaldığı evi teklif etti. Oraya baktığımızda kalenin altında olması, önünün açık olması gibi ayrıntıları düşünerek başkan hemen oraya odaklandı. Torunlar da aynı heyecanla “Başkanım, biz orayı size veririz.” diyerek bina sorununu, sorun olmaktan çıkardı ve “Daha başka neler yapılabilir?”in peşine düştüler. Diğer torunlarla görüşüldü ve anlaşma sağlandı.

Ben 2014 yılında Prof. Dr. Cengiz  ALYILMAZ Hoca ile konağı ziyarete gittiğimde köylüler bize Atatürk Üniversitesinin müze girişiminde bulunduğunu, çalışma başlatıldığını, sonra yarım bırakıldığını söylediler. Ertesi sene program çekimine gittiğimde olayın öyle olmadığını, üniversitenin girişimde bulunduğunu ama torunların sorun çıkardığını söylediler. Tabii ki bunlar insanların anlattıklarıydı, asıl sebebin ne olduğunu da öğrenemedik. Bu gidişimde ise aslında ortada samimiyet sorunun olduğunu gördüm. Başkan samimi olarak ortaya çıkınca torunların da kurumların da gönüllü olduklarına şahit oldum.

Öğleden sonra Sümmani Baba ile ilgili bir panel düzenlendi. Değerli büyüklerim İsmail BİNGÖL, Prof. Dr. H. Ömer ÖZDEN, M. Hanifi İSPİRLİ bir de İlahiyat Fakültesi hocalarından Osman Nuri KARADAYI konuşmacı olarak katıldı ve herkes Sümmani’yi kendi uzmanlık alanlarına göre anlattı. O gün Narman’da Sümmani Baba konuşuldu ve yaşatıldı.

Akşam da değerli sanatçımız Aysun GÜLTEKİN ve Sümmani Baba’nın meşhur türküsü “Ervah-ı Ezelden” i söyleyen Grup Abdal ile yerel sanatçılar konser verdiler.

Programda bazı eksiklikler vardı ama bunları konuşacak değilim. Zira marifet, iltifata tabii olmalıdır. Kısa zamanda hazırlanması ve uzun zamandır yapılmıyor olması (yapıldığı zaman da “dostlar alışverişte görsün” mantığıyla hareket edildiği için)  oturmuş olması gereken sistemin oturmamasına sebep olmuş; bu da ufak tefek bazı aksaklıkların olmasını beraberinde getirmişti. Ama genele bakıldığında “Güzel bir etkinlik miydi?” sorusuna “Kesinlikle evet.” şeklinde cevap veririm. Bu güzellikleri bizlere yaşatan Burhanettin Başkan’a teşekkür ediyorum. Önümüzdeki sene yapılacak olan etkinliklerde üzerime düşen bir şey olursa gönüllü olduğumu şimdiden ilan ediyorum.

NOTLAR:

İş-  güç zamanı olduğu için katılım çok olmaz, diye düşünüyordum ama Narman halkı alanı doldurarak Sümmani Baba’ya verdikleri değeri ve aşıklık geleneğinin bölgede ne kadar önemli olduğunu gösterdi.

Erzurum’daki bürokrat ve yöneticilerin, siyasilerin programa gelmemelerinin gerekçesini merak ediyorum. Davet edildiklerini tahmin ediyorum.

İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünden kimseyi orada göremedim. Ne müdür ne de Narmanlı olan Müdür Yardımcısı Ahmet Bey oradaydı. Dikkatimden kaçmadı, haberleri olsun.

Gelenek bozulmadı ve Narmanlı olan milletvekilimiz Selami ALTINOK yine Narmanlıları yalnız bıraktı. Geçen sene de ERVAK’ın düzenlediği Sultan Sekisi Toplantısı’nda kendilerini görememiştik ve yine eleştirmiştim.

Aşık atışmalarını oldum olası çok sevmişimdir. Yüksek lisans tezimi de aşıklık üzerine yaptığım için konudan uzak da değilim. Atışma kısmını Narmanlı aşıklar ile Baki ÇETİN yaptı. Baki ÇETİN’in sorduğu sorulara aşıkların alakasız cevaplar verip siyasiler gibi konunun etrafında dolanıp asıl konuya girememeleri de yine dikkatimden kaçmadı.

Geçen sene ERVAK’ın etkinliğinde bir nevi protestoya maruz kalan Aşık Fuat ÇERKEZOĞLU (Sümmani Baba’dan örnekler sunması ve aşıklık geleneğini temsil etmesi için davet edilmesine rağmen hep kendi eserlerini sununca vatandaşım biri “Biz Narman’a Sümmani Baba’ya geldik. Sümmanisiz program yapma mealinde tepki göstermişti.)bu sene de etkinlikte kendi reklamına çalıştı, Sümmani Baba’dan okumadı. Bunu da garipsedim.